Τα είδη των αγίων στις εικόνες

32px_Flag_of_the_United_Kingdom   English

download_saint_categories_grΠατήστε ΕΔΩ για να κατεβάσετε το αρχείο με τις παιδικές δραστηριότητες για τα είδη των Αγίων και πώς τα ξεχωρίζουμε στις εικόνες.

Μια γρήγορη ματιά:

saint_category_preview_gr

 

Πώς αναγνωρίζουμε τις κατηγορίες των Αγίων στις εικόνες;

Στην Ορθόδοξη αγιογραφία υπάρχουν ορισμένα βασικά χαρακτηριστικά που μας βοηθούν στην αναγνώριση ενός Αγίου, ανάλογα με την κατηγορία στην οποία αυτός ανήκει. Παρ’ όλες τις παραλλαγές στην απεικόνιση κάθε Αγίου, αυτά τα χαρακτηριστικά παραμένουν σταθερά και συνήθως αφορούν το είδος των ρούχων που ο Άγιος φορά, τα αντικείμενα που κρατά ή τις χειρονομίες του.

Οι Απόστολοι

  • Τι φορούν: Οι Απόστολοι συνήθως φέρουν μια κίτρινη ταινία στον ώμο τους, σύμβολο της σπουδαίας τους αποστολής.
  • Τι κρατούν: Ειλητάριο ή βιβλίο. Οι Απόστολοι που κήρυξαν τον Λόγο του Θεού αλλά δεν άφησαν γραπτό έργο, κρατούν ένα τυλιγμένο ειλητάριο. Οι Απόστολοι με συγγραφικό έργο κρατούν βιβλίο. Αυτοί είναι οι τέσσερις Ευαγγελιστές που κρατούν το Ευαγγέλιό τους, και ο Απόστολος Παύλος που κρατά τις Επιστολές του.

Απόστολος Ανδρέας ο Πρωτόκλητος

Saint_Andrew_-_Walters_380
Ανωνύμου αγιογράφου, Ελλάδα, 14ος αιώνας (Walters Art Museum) [Public domain], via Wikimedia Commons
Ο Απόστολος Ανδρέας κρατά ένα τυλιγμένο ειλητάριο. Στον αριστερό του ώμο διακρίνουμε την κίτρινη ταινία του Αποστόλου. 

 

Απόστολος Παύλος

Saint_Paul_380
Θεοφάνους του Κρητός, 16ος αιώνας (Ι.Μονή Σταυρονικήτα, Άγιο Όρος) [Public domain], via Wikimedia Commons
Ο Απόστολος Παύλος κρατά ένα βιβλίο.

Οι Προφήτες

  • Τι φορούν: Όπως οι Απόστολοι, οι Προφήτες συχνά φέρουν μια κίτρινη ταινία στον ώμο. Τα ρούχα τους φανερώνουν την κοινωνική τους θέση κατά την επίγειά τους ζωή. Για παράδειγμα, οι Προφητάνακτες Δαβίδ και Σολομών φορούν βασιλικά ενδύματα.
  • Τι κρατούν: Ανοιχτά ειλητάρια με απόσπασμα των προφητειών τους. Όπως και στην περίπτωση άλλων Αγίων, οι Προφήτες μπορεί να κρατούν και κάποιο αντικείμενο που συμβολίζει το μέσο της σωτηρίας τους.

Προφητάναξ Σολομών

King-Solomon_380
Ανωνύμου αγιογράφου, 18ος αιώνας (Τέμπλο Ι.Μονής Kizhi, Ρωσία) [Public domain], via Wikimedia Commons
Ο Σολομών φορά στέμμα και βασιλική ενδυμασία. Κρατά ανοιχτό ειλητάριο στο οποίο διαβάζουμε ένα απόσπασμα από τις προφητείες του, ενώ με άλλο του χέρι δείχνει μικρογραφία του Ναού.

 

Προφήτης Ιωήλ

Joel-prophet_380
Ανωνύμου αγιογράφου, 18ος αιώνας (Τέμπλο Ι.Μονής Kizhi, Ρωσία) [Public domain], via Wikimedia Commons
Ο Προφήτης Ιωήλ κρατά ανοιχτό ειλητάριο με απόσπασμα προφητείας του.

 

Οι Μάρτυρες

  • Τι φορούν: Κόκκινο ένδυμα, που συμβολίζει το αίμα που έχυσαν για τον Χριστό. Φορούν επίσης ενδύματα χαρακτηριστικά της κοινωνικής τους θέσης κατά την επίγεια ζωή τους.
  • Τι κρατούν: Σταυρό, σύμβολο του μαρτυρίου τους. Μπορεί επιπρόσθετα να κρατούν και το όργανο του μαρτυρίου τους. Οι στρατιωτικοί άγιοι – μάρτυρες κρατούν τα όπλα τους.
  • Τα χέρια τους: Το ελεύθερο χέρι τους συχνά εικονίζεται ανασηκωμένο ώστε να φαίνεται η παλάμη, όπως όταν ο τροχονόμος κάνει σήμα στους οδηγούς να σταματήσουν. Η χειρονομία αυτή συμβολίζει την αντίστασή τους στον Πονηρό και την άρνηση της επίγειας δόξας προς χάριν της Βασιλείας των Ουρανών.

Αγία Μαρίνα

Saint_Marina_370
Ανωνύμου αγιογράφου, 15ος αιώνας, Κρητική σχολή (Βυζαντινό Μουσείο Αθηνών) [Public domain], via Wikimedia Commons
Η Αγία Μαρίνα φορά κόκκινο κάλυμμα κεφαλής, στο ένα χέρι κρατά σταυρό, ενώ έχει το άλλο χέρι προτεταμένο στη χαρακτηριστική χειρονομία αντίστασης

Άγιος Γεώργιος

St_George_380.jpg
Αγνώστου αγιογράφου [Public domain], via Wikimedia Commons
Ο Άγιος Γεώργιος είναι στρατιωτικός άγιος – μάρτυρας. Φορά την στρατιωτική του στολή, κόκκινο μανδύα και κρατά τα όπλα του.

Οι Ιεράρχες

  • Τι φορούν: Ιερατικά άμφια, τα οποία φέρουν συχνά διακόσμητικά μοτίβα με σταυρούς.
  • Τι κρατούν: Ένα Ευαγγέλιο, επειδή κήρυξαν τον Λόγο του Θεού μέσω του Ευαγγελίου. Κάποιες φορές το χέρι με το οποίο κρατούν το Ευαγγέλιο είναι καλυμμένο με τα άμφια του Αγίου, σημείο σεβασμού προς την αγιότητα του Ευαγγελίου.
  • Τα χέρια: Το δεξί τους χέρι συχνά εικονίζεται σε χειρονομία ευλογίας, με την άκρη του παράμεσου δαχτύλου να αγγίζει την άκρη του αντίχειρα, ώστε να σχηματίζεται το μονόγραμμα του Χριστού, ICXC.

Άγιος Νικόλαος ο Θαυματουργός

st_nicholas_380
Αγνώστου αγιογράφου, Ρωσική σχολή, 13ος ή 14ος αιώνας (Κρατικό Μουσείο Hermitage, Αγία Πετρούπολη, Ρωσία) [Public domain], via Wikimedia Commons
Ο Άγιος Νικόλαος φορά τα άμφιά του. Στο ένα χέρι κρατά το Ευαγγέλιο, ενώ με το άλλο χέρι δίνει ευλογία. Το χέρι που κρατά το Ευαγγέλιο είναι καλυμμένο από σεβασμό.

Οι Μοναχοί / Ασκητές

  • Τι φορούν: Τα σκούρα ενδύματα των μοναχών, συνήθως με κουκούλα.
  • Τι κρατούν: Οι μοναχοί/ασκητές Άγιοι συνήθως κρατούν κομποσχοίνι ή σταυρό, που συμβολίζει τον πνευματικό τους αγώνα. Κάποιες φορές κρατούν ειλητάριο, τυλιγμένο ή ανοιχτό, διότι μέσω της ζωής τους κήρυξαν τον Λόγο του Θεού. Αν έχουν αφήσει γραπτό έργο, το ειλητάριο είναι ανοιχτό και φαίνεται απόσπασμα από τα κείμενά τους.

Άγιος Ευθύμιος (τμήμα μεγαλύτερης εικόνας)

st_euthymios
Teodor Simeonov Gruntovic, 18ος αιώνας (Μουσείο Σερβικής Εκκλησίας Szentendre, Ουγγαρία) Φωτογραφία του Bjoertvedt [CC BY-SA 4.0 (https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0)%5D, via Wikimedia Commons
Ο Άγιος φορά το μοναχικό του ένδυμα, κρατά κομποσχοίνι και τυλιγμένο ειλητάριο.

Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής

Maximus_Confessor_380
Σύγχρονη εικόνα [Public domain], via Wikimedia Commons
Ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής φορά το μοναχικό του ένδυμα και κρατά ανοιχτό ειλητάριο, στο οποίο δικαρίνουμε μια φράση από το γραπτό του έργο.

*

Εκτός από τα αντικείμενα που προαναφέρθηκαν, πολλοί Άγιοι εικονίζονται και με κάποιο αντικείμενο που είτε συμβολίζει το όργανο της σωτηρίας τους είτε το πεδίο της προστασίας τους.

Άγιοι Αλύπιος ο Στυλίτης και Στυλιανός (τμήμα μεγαλύτερης εικόνας)

ss_alipy_stylianos
Teodor Simeonov Gruntovic, 18ος αιώνας, (Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία και Μουσείο, Miskolc) [Public domain], via Wikimedia Commons
Ο Άγιος Αλύπιος εικονίζεται πάνω στον στύλο του, το όργανο του πνευματικού του αγώνα. Ο Άγιος Στυλιανός είναι ο προστάτης των παιδιών, γι’αυτό κρατά ένα μωρό. 

*

 

 


Σύνδεσμοι του Wikimedia Commons προς τα αρχεία εικόνας που χρησιμοποιήθηκαν στην ιστοσελίδα: